Αν και είναι η πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοντίζελ και βιολιπαντικών, τα χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια καταλήγουν στον νεροχύτη, αντί να αναγεννώνται, καθώς η ανακύκλωσή τους δεν είναι υποχρεωτική από την ισχύουσα νομοθεσία.
Ελαιόλαδο, πυρηνέλαιο, καλαμποκέλαιο, ηλιέλαιο, βαμβακέλαιο, ρυπογόνα «καμένα» λάδια καταλήγουν στο αποχετευτικό δίκτυο ή στους χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, προκαλώντας ζημιές στις υποδομές.
Από την απόρριψη των μαγειρικών λαδιών φράζουν τα αποχετευτικά δίκτυα, με αποτέλεσμα η ΕΥΔΑΠ να ξοδεύει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως για την απόφραξή τους, ενώ και στις μονάδες βιολογικού καθαρισμού των αστικών λυμάτων δημιουργούν προβλήματα, εφόσον μπλοκάρουν την αερόβια διαδικασία.
Στο φιλότιμο των πολιτών έχει αφεθεί το θέμα της αναγέννησης των τηγανελαίων, αφού μέχρι σήμερα η βασική αρχή του Συντάγματος της ΕΕ «ο ρυπαίνων πληρώνει», δεν έχει εφαρμοστεί σε αυτόν τον τομέα. Η κατανάλωση βρώσιμων λαδιών στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 470.000 τόνους ετησίως, ωστόσο δεν ανακτάται ούτε το 4% αυτής της ποσότητας, σύμφωνα με τις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα.
«Τα λάδια που πετάμε στον νεροχύτη μας και κατά συνέπεια στην αποχέτευση, θα καταλήξουν είτε σε κάποια βιολογική μονάδα επεξεργασίας λυμάτων, είτε στον υδροφόρο ορίζοντα», εξηγεί ο χημικός-μηχανικός και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συλλογής χρησιμοποιημένων μαγειρικών ελαίων Revive, κ. Θεόδωρος Γεράκης.
«Το λάδι έχει την ιδιότητα να απλώνεται σε ένα λεπτό στρώμα και να καλύπτει τεράστιες ποσότητες νερού. Το νερό κάτω από το λάδι σταματάει να οξυγονώνεται με αποτέλεσμα να σταματούν οι αερόβιες διαδικασίες. Αυτό έχει δυσμενέστατη επίδραση στους βιολογικούς καθαρισμούς, αλλά και γενικότερα στο οικοσύστημα».
Συνεργασία. Η εταιρεία Revive ιδρύθηκε το 2006 και δραστηριοποιείται στη συλλογή των χρησιμοποιημένων μαγειρικών λαδιών (τηγανέλαια), τα οποία αποτελούν την πρώτη ύλη για τη βιομηχανία παραγωγής βιοντίζελ. Περισσότερες από 2.500 επιχειρήσεις πανελλαδικά, διαφόρων κατηγοριών, όπως εστιατόρια, ταβέρνες, ξενοδοχεία, catering και νοσοκομεία, συνεργάζονται με την εταιρεία.
Το 2006 η Revive συνέλεξε 70.000 λίτρα τηγανελαίων για να συνεχίσει με 750.000 λίτρα το 2007, 1,2 εκατ. λίτρα το 2008, 1,6 εκατ. λίτρα το 2009 και, όπως λέει ο κ. Γεράκης, το 2010 αναμένεται να ξεπεράσει τα 2 εκατ. λίτρα.
«Ολα τα φυτικά λάδια είναι κατάλληλα για την παραγωγή βιοντίζελ. Στην Ευρώπη το πιο συνηθισμένο είναι το κραμβέλαιο, στην Αμερική το σογιέλαιο και στην Ασία το παλμέλαιο (φοινικέλαιο). Στην Ελλάδα χρησιμοποιείται το ηλιέλαιο, το βαμβακέλαιο, το αραβοσιτέλαιο, καθώς και το ελαιόλαδο.
Σημειωτέον ότι τα μηχανέλαια (ορυκτά λιπαντικά) ανακυκλώνονται με διαφορετική διαδικασία και δεν πρέπει να τα αναμειγνύουμε με τα λάδια φυτικής προέλευσης.
Η εταιρεία μας παραλαμβάνει δωρεάν τα τηγανέλαια από τον χώρο που παράγονται και ύστερα από κατάλληλη επεξεργασία τα προωθεί στη βιομηχανία. Οταν τα λάδια έχουν χρησιμοποιηθεί τόσο ώστε να είναι πια ακατάλληλα για τηγάνισμα, αντί να ακολουθήσουν τη διαδικασία των αποβλήτων με τις γνωστές σε όλους μας περιβαλλοντικές συνέπειες, συλλέγονται για να καλύψουν ενεργειακές και λιπαντικές ανάγκες. Δηλαδή, τα μαγειρικά λάδια μετατρέπονται σε βιοντίζελ και βιολιπαντικά, που είναι πιο φιλικά για το περιβάλλον, αφού ρυπαίνουν λιγότερο από τα συμβατικά».
Η διαδικασία
- Η Revive συλλέγει χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια, μεταξύ άλλων, από το Προεδρικό Μέγαρο, τους δήμους Ελληνικού και Αλίμου, από αλυσίδες σούπερ μάρκετ και εστίασης κ.ά. Για κάθε λίτρο μαγειρικού λαδιού από τα νοικοκυριά, αποδίδονται τρία λεπτά του ευρώ στην Περιβαλλοντική Οργάνωση WWF Ελλάς.
- Από το 2010 η Revive παραδίδει τα τηγανέλαια στο μεγαλύτερο και πλέον σύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής βιοντίζελ στην Ελλάδα της εταιρείας G F ENERGY AEBE, το οποίο βρίσκεται στο Σουσάκι Αγίων Θεοδώρων Κορινθίας.
- «Τα περιβαλλοντικά οφέλη από τη χρήση του βιοντίζελ είναι πολλά. Μείωση της εκπεμπόμενης αιθάλης και του παραγόμενου διοξειδίου του θείου. Επίσης, σημαντική μείωση του διοξειδίου του άνθρακα (λόγω του ανανεώσιμου χαρακτήρα του βιοντίζελ), με συνέπεια την άμβλυνση του Φαινομένου του Θερμοκηπίου».
Ιδιοκτήτες εστιατορίων
«Απούσα η Πολιτεία από αυτή την προσπάθεια»
Πολλοί ιδιοκτήτες εστιατορίων μετέχουν στην προσπάθεια ανάκτησης των χρησιμοποιημένων μαγειρικών ελαίων, αν και δεν είναι αναγκασμένοι, οικειοθελώς, αναγνωρίζοντας τα τεράστια οφέλη για το περιβάλλον.
Η σεφ κ. Αριστέα Βλάχου, ιδιοκτήτρια του εστιατορίου «Δάφνη», αποθηκεύει προσωρινά τα τηγανέλαια σε ειδικά δοχεία και κάθε μήνα τα παραλαμβάνει εταιρεία διαχείρισης.
«Το εστιατόριό μας εφαρμόζει σύστημα ανακύκλωσης των μαγειρικών λαδιών εδώ και 3 χρόνια», λέει η κ. Βλάχου: «Αν και οι εκπρόσωποι των αρμόδιων υπηρεσιών μάς επισκέπτονται μόνο για ελέγχους και δεν μας έχει ενημερώσει ποτέ κανείς για το θέμα της ανάκτησης των τηγανόλαδων, ενταχθήκαμε στο σύστημα με δική μας πρωτοβουλία.
Πιστεύω ότι, πέρα από την καλή μαγειρική, ένα σύγχρονο εστιατόριο θα πρέπει να είναι καλά οργανωμένο και στο θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων του. Ομως, η πολιτεία είναι απούσα στην προσπάθεια και επαφίεται στη συνείδηση του κάθε επιχειρηματία η ορθολογική διάθεση των αποβλήτων που παράγει».
Πρέπει να γνωρίζετε
Κέρδη από την ανακύκλωση χρησιμοποιημένων μαγειρικών ελαίων:
- Καθαρότερο περιβάλλον
- Παρακίνηση της νέα γενιάς να ασχοληθεί με την ανακύκλωση
- Εξοικονόμηση φυσικών πόρων
- Μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
- Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας
- Μεγαλύτερη ενεργειακή αυτονομία της χώρας
- Μικρότερος όγκος σκουπιδιών στους ΧΥΤΑ.
Πόσο βιοντίζελ παράγεται από το λάδι που ανακυκλώνουμε;
Για κάθε 5 λίτ. χρησιμοποιημένων μαγειρικών λαδιών που ανακυκλώνουμε, παράγονται 4 λίτ. βιοντίζελ.
Πού μπορούμε να ανακυκλώσουμε τα χρησιμοποιημένα μαγειρικά λάδια;
Μπορείτε να τα ανακυκλώνετε ρίχνοντάς τα στις ειδικές δεξαμενές μας που βρίσκονται στην Αθήνα στα σούπερ μάρκετ ΑΒ Βασιλόπουλος, στα σούπερ μάρκετ Atlantic και στη Θεσσαλονίκη στο σούπερ μάρκετ AB Μακεδονία και στα Mini Smart.
Ποια λάδια ανακυκλώνουμε;
Οποιοδήποτε λάδι χρησιμοποιούμε στο σπίτι μας για το μαγείρεμα και το τηγάνισμα, δηλαδή σπορέλαια (ηλιέλαιο, καλαμποκέλαιο, βαμβακέλαιο), ελαιόλαδο, πυρηνέλαιο κ.τ.λ.
Καμπάνια
Προτεραιότητα η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών
Το φθινόπωρο οι εταιρείες McCain, ΑΒ και Revive διοργάνωσαν ενημερωτική καμπάνια, προκειμένου να πληροφορηθεί το κοινό για την ανακύκλωση των τηγανόλαδων. Δόθηκαν ειδικά μπουκάλια στους καταναλωτές για να μεταφέρουν τα λάδια στις δεξαμενές εναπόθεσης που βρίσκονται έξω από 13 καταστήματα ΑΒ στην Αττική.
Σήμερα η εταιρεία Revive έχει εγκαταστήσει κάδους συλλογής τηγανελαίων σε 40 επιχειρήσεις, ενώ στα τέλη Ιανουαρίου θα τοποθετηθούν κάδοι σε ακόμη 15 καταστήματα. «Οσον αφορά στα κέντρα μαζικής εστίασης, το ενδιαφέρον έχει αυξηθεί πολύ», λέει ο κ. Γεράκης: «Εκεί που χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια είναι στα νοικοκυριά. Πρέπει να ενημερωθούν οι πολίτες και να ευαισθητοποιηθούν, ώστε η διαδρομή μπουκάλι - τηγάνισμα - νεροχύτης να αλλάξει επιτέλους.
Η Revive, για να βοηθήσει σε αυτήν την κατεύθυνση, έχει συνεργαστεί με πολλά καταστήματα αλυσίδων σούπερ μάρκετ προκειμένου το κοινό να μπορεί να ανακυκλώσει τα χρησιμοποιημένα μαγειρικά του λάδια.
Εχουμε συμμετάσχει με την εταιρεία McCain (η μεγαλύτερη εταιρεία παγκοσμίως σε προϊόντα πατάτας) σε πολλές εκδηλώσεις, προσπαθώντας να ενημερώσουμε το κοινό.
Η νομοθεσία για τη διαχείριση των χρησιμοποιημένων μαγειρικών λαδιών, είναι ανεπαρκές. Δεν υπάρχει ρητή οδηγία για την υποχρεωτική ανακύκλωση των μαγειρικών λαδιών από τα κέντρα μαζικής εστίασης ή όπου αλλού αυτά προκύπτουν ως απόβλητο.
Γενικότερα το νομοθετικό πλαίσιο της ανακύκλωσης θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί. Τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη είναι πάρα πολλά. Προστατεύεται η διατροφική αλυσίδα, αφού αυτά τα ακατάλληλα λάδια δεν ξαναχρησιμοποιούνται, ύστερα από παράνομη διαδικασία, ούτε στο φαγητό μας, ούτε σε ζωοτροφές. Μειώνεται η ποσότητα ορυκτών καυσίμων και λιπαντικών που πρέπει να εισαγάγει η χώρα, οπότε συνεισφέρουμε στην εξισορρόπηση του ενεργειακού και εμπορικού ισοζυγίου της.
Δεν υπάρχουν πλέον τα υγρά απόβλητα που δημιουργούνται όταν τα λάδια αυτά καταλήγουν στο αποχετευτικό δίκτυο, για τη διάθεση των οποίων η κοινοτική νομοθεσία προβλέπει αυστηρές διαδικασίες».
ΠΗΓΗ: Εθνος της Κυριακής
Η ελαιοκράμβη είναι ένας από τους κύριους ελαιούχους καρπούς που παράγονται στην Ευρώπη, και είναι η πιο διαδεδομένη πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοντίζελ. Το λάδι περνάει από μια χημική διεργασία (εστεροποίηση) και μετατρέπεται σε μεθυλεστέρα. Το βιοντιζελ από ελαιοκράμβη ονομάζεται επίσης και μεθυλεστέρας από κραμβέλαιο. Το βιοντιζελ μπορεί επίσης να παραχθεί από ανακυκλωμένα ή χρησιμοποιημένα μαγειρικά λάδια και έτσι παρέχεται μια χρήσιμη διέξοδος για την διάθεση αυτών των λαδιών, τα οποία διαφορετικά, θα έπρεπε να διατεθούν με εναλλακτικό, περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο. Το βιοντιζελ είναι εναλλακτικό καύσιμο του πετρελαίου κίνησης, ενώ η βιοαιθανόλη είναι πρόσθετο για τη βενζίνη ή υποκατάστατο. Μπορεί να αντικαταστήσει τελείως το συμβατικό πετρέλαιο κίνησης ή να αναμειχθεί με αυτό σε διαφορετικές αναλογίες για χρήση σε πετρελαιομηχανές. Οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του βιοντιζελ μοιάζουν πολύ με του ορυκτού πετρελαίου και οι συμβατικοί κινητήρες δεν χρειάζονται μετατροπές για να χρησιμοποιούν μίγματα με χαμηλά ποσοστά ανάμειξη συμβατικών καυσίμων με βιοντίζελ.
